De werkelijke betekenis van het menselijk leven

[Dit hoofdstuk in het Engels]

 

lotusknop2.gif (1520 bytes)Voor een oppervlakkige waarnemer lijkt het leven van een mens een eindeloze routine te zijn van eten en drinken, werken en slapen. Maar heus, leven houdt veel meer in, heeft een veel diepere betekenis. Leven is een offerande (yagna). Elke kleine handeling is een offer aan God. Als de dag wordt besteed met daden van overgave, wat kan slaap dan meer zijn dan vereniging met God (samadhi)? 

De mens begaat de grote fout zich te vereenzelvigen met zijn lichaam. Hij heeft zich omringd met talloze middelen voor het instandhouden en verwennen van zijn lichaam. Zelfs wanneer het lichaam door ouderdom verzwakt en tot verval komt, probeert een mens het op een of andere manier op te knappen. Maar hoe lang kan het sterven worden uitgesteld? Iedereen moet heengaan als het bevel van de god van de dood (Yama) hem bereikt. Status, trots en macht ruimen alle het veld voor de dood. Besef dit helder en streef er dan dag en nacht naar met een zuiver lichaam en een zuivere geest het hogere Zelf te verwerkelijken door dienstbaarheid aan alles wat leeft. Onderhoud het lichaam als een voertuig ten behoeve van deze dienstbaarheid. Maar bedenk dat je niet dit lichaam bent; dit lichaam kan jou niet zijn. Tat tvam asi - Dat ben jij. Zo luidt de verhevenste en heiligste uitspraak (mahavakya). Jij bent het onverwoestbare goddelijke Zelf. Terwille van dat goddelijke Zelf beschik je over je lichaam, en om het Allerhoogste (Parameshwara) hier en nu te verwerkelijken, moet je bereid zijn dat lichaam op ieder ogenblik als een offerande aan te bieden. Gebruik je gezag over je lichaam terwille van het welzijn van de wereld. Je lichaam is slechts een instrument, een werktuig dat je door God is gegeven. Maak het dienstbaar aan dat doel.

Maar zolang het doel waarvoor het instrument je werd gegeven niet is gerealiseerd, is het je plicht er heel zorgvuldig mee om te gaan en ervoor te zorgen dat het geen beschadiging oploopt of onbruikbaar wordt. In de winter draagt men wollen kleding om de koude wind te kunnen weerstaan, maar men bergt die op als de koude wegtrekt. Zo is het ook met de koude wind van het leven in een stoffelijke wereld: als die niet langer vat op ons heeft, is het stoffelijke lichaam nutteloos geworden. Men is zich dan nog slechts bewust van het onstoffelijke lichaam.

Wanneer de regen in stromen neervalt, worden hemel en aarde één. Dat is een prachtig, inspirerend schouwspel, waarin de schepping zelf je leert één met haar te worden. Er zijn drie lessen te leren: dat al het geschapene onbestendig is, dat de mens de rol van dienaar op zich moet nemen en dat God de Meester is. De schepping geeft de mens de mogelijkheid te aanbidden. De mens aanbidt, en God wordt aanbeden. Zo wordt het spel gespeeld dat leven heet.

De mens mag er gelukkig mee zijn dat hem door de Heer van de wereld (Purushothama) steeds weer nieuwe mogelijkheden worden geboden om dienstbaar te zijn en God op verschillende manieren te aanbidden. Onophoudelijk moet een mens bidden om weer nieuwe gelegenheden, en juichen om de kansen die hij krijgt. Zo'n levenshouding geeft oneindig veel vreugde, en een leven dat vervuld is van die vreugde betekent wezenlijk gelukzaligheid.

Alles wat wordt gedaan, van zonsopgang tot zonsondergang, moet gewijd zijn alsof het de aanbidding van God geldt. Met dezelfde zorg waarmee men verse bloemen plukt, schikt en behoedt voor verwelken, behoort men zich voortdurend in te spannen daden te verrichten die zuiver en onbezoedeld zijn.

Wanneer men dit alles dagelijks voor ogen houdt en ernaar leeft, wordt het leven geheel en al dienstbetoon aan God. Het gevoel van ik en Gij zal spoedig verdwijnen; elk spoor van een zelf zal worden uitgewist. Het leven zal zich dan zelf omvormen tot een echte hemel op aarde (hariparayanam). "Ik ben de dienaar (sevaka), deze wereld is het offer, God is de Meester die wordt aanbeden"- wanneer men zo is gaan denken, voelen en doen zal elk verschil tussen mijn en Uw verdwijnen.

lotusknop2.gif (1520 bytes)

Inhoud
Woordenlijst