|
|
Zelfzucht leidt tot onvrede
De aanzet tot dat alles schuilt in zijn machtsbeleving, de zucht naar het versterken van zijn gezag, naar overheersing, naar meer macht; de zucht dus naar datgene wat niet eeuwig is of blijvende vervulling geeft. Maar in feite is het voor een mens onmogelijk ten volle bevredigd te worden in zijn verlangen naar macht. Almacht komt alleen de Bron van alles (Sarveswara) toe. Iemand kan er zeer mee ingenomen zijn dat hij een meester is op elk gebied van kunst, of alle rijkdom bezit, of over de kennis van alle heilige geschriften beschikt en daarvan de behoeder is. Maar van wie kreeg hij dat alles? Die bron moet toch groter zijn. De mens kan zelfs beweren dat het hem allemaal toekomt door zijn eigen inspanningen, door zijn werken, zijn zwoegen. Maar dan nog moet iemand het hem geven, hoe dan ook, dat kan hij niet ontkennen. De bron waaruit alle gezag en alle macht voortkomt is de Heer van allen (Sarveswara). Wie die almacht ontkent en doet alsof hij werkelijk beschikt over het kleine beetje macht dat hij heeft verworven, geeft overduidelijk blijk van egoïsme, eigendunk en zelfzucht (ahamkara).In iemand die werkelijk over macht beschikt herkent men waarheid, vriendelijkheid, liefde, geduld, verdraagzaamheid en dankbaarheid. Waar deze eigenschappen wonen is voor zelfzucht geen plaats. Streef er dus naar ze te ontwikkelen.
De stralende pracht van het goddelijk Zelf (Atma) wordt verduisterd door zelfzucht. Wanneer dus die zelfzucht wordt vernietigd, komt er een einde aan alle moeilijkheden, verdwijnt alle ontevredenheid en beleeft men de hoogste vreugde. Zoals de zon zich schuilhoudt achter mist, zo blijft de eeuwige vreugde verborgen achter zelfzucht. Zelfs een stukje textiel of karton kan geopende ogen al belemmeren in hun vermogen om te zien. Net zo weerhoudt het scherm van zelfzucht een mens ervan God te zien, die in werkelijkheid dichterbij is dan wat of wie dan ook. Menige geestelijke leerling (sadhaka) en wereldverzaker (sanyasi) heeft zich, door zich te hechten aan het zelf, de deugden laten ontglippen die in de loop van vele jaren van worsteling en opoffering waren verworven. Want vermogens zonder de vreugde van de verwerkelijking van God zijn als een muur zonder fundament. Geleerdheid op zichzelf heeft geen enkel nut. De heilige geschriften bevatten voorschriften die in praktijk moeten worden gebracht. Al die woorden, al die geleerdheid, wat een verspilling! Om de leringen van de heilige geschriften deel te laten uitmaken van het werkelijke leven, moet men afstand doen van het idee 'ik weet', en de ogen openen voor het werkelijke, en dat proberen te doorgronden. Dan zal men erin slagen de hoogste vrede te winnen.
Het weerbericht kan een zekere hoeveelheid regen aankondigen, maar ook al vouwt men het bericht tien keer op en zet het onder druk, er zal geen druppel regen uit tevoorschijn komen. Het doel van het bericht is niet regen te brengen, maar slechts informatie over regen; de woorden zelf bevatten geen regen. De regen bevindt zich in de wolken die boven ons drijven. Net zo geven de heilige geschriften alleen maar informatie over leerstukken, waarheden, regels, voorschriften en plichten. De hoge waarde van de heilige geschriften ligt in hun uiteenzetting van de methoden voor het winnen van vrede en bevrijding. Maar ze zijn niet verzadigd van de sappen van pure vreugde, en men kan die dus niet verzamelen door een tekst uit te persen. Men moet zelf op onderzoek uitgaan naar de weg, de richting en het doel die door de heilige geschriften worden beschreven. Men moet de weg daadwerkelijk betreden, de juiste richting gaan en het doel bereiken. Wanneer het ik-bewustzijn echter trots wordt en beweert: "Ik weet alles", komt het onvermijdelijk ten val; die misleiding leidt tot de dood.
Het geheim van verlossing ligt in het besef van dit gevaar. Wanneer dit gevaar niet wordt afgewend, is een nieuwe geboorte onvermijdelijk.Wanneer je dit alles voor ogen houdt als je je overgeeft aan geestelijke oefeningen, zal de wereld met haar zorgen je niet beroeren. Alleen wanneer je je ver van deze waarheid ophoudt, zul je lijden, pijn voelen en ontberingen ondergaan. Een eind van de markt vandaan horen we alleen een onbestemd rumoer. Maar als we dichterbij komen en de markt betreden, onderscheiden we het loven en bieden dat overal plaatsvindt. Zo is het ook wanneer je de werkelijkheid van het Universele Bewustzijn (Paramatma) nog niet kent - het rumoer van de wereld overweldigt je en slaat je met stomheid. Maar wanneer je eenmaal diep bent doorgedrongen in het gebied van geestelijk onderzoek, wordt alles je duidelijk en ontwaakt de kennis van de werkelijkheid in je. Tot dan toe zal er niet meer zijn dan het onbestemde zinledige lawaai van argumenten, woordentwist en vertoon van kennis.
