'Sai Baba geeft antwoord op diverse vragen 
die U bezig houden'

 

 

 

 

Hoofdstuk 13: Het heilige Woord en het herhalen 
van Gods naam
(mantra en japa)

[dit hoofdstuk in het Engels]

 

 

V. Zijn er mantra's of vormen van het herhalen van Gods naam (japa) die ons de staat van vrede (shanti) kunnen schenken waarover U zojuist sprak? Als ze er zijn, welke is de belangrijkste?
A. Mantra en japa zijn voor alle typen mensen van wezenlijk belang. Wat is een mantra? 'Ma' betekent manana - meditatie - en 'tra' betekent redding; mantra betekent dus: datgene wat ons redding kan brengen als we erover mediteren. Mantra kan je vrijwaren van de verleidingen van dit wereldse leven, dat geteisterd wordt door dood, verdriet en pijn. Van alle mantra's is de pranava - OM (ook wel AUM) - de hoogste en de beste. Hij is het ware begin en einde en de ware bekroning van alle mantra's.  [zie ook S.B. 11:14 -35]
 "Mediteer in je hart op Mij en 
maak Mij het hoofddoel van je leven;
het doel van yoga wordt gezien als 
Vishnu in het hart van de yogi"

 

V. Het is toch niet verkeerd als iedereen japa doet op de naam van de gekozen Godheid die men vereert (Ishtadevata)?
A.
Je bedoelt, dat hoe primitief of dwaas iemand ook mag zijn, hij toch de Heer kan aanroepen. Wel, als de naam tegelijk met de pranava wordt gereciteerd, dan zal de uitwerking zegenrijk zijn. De wateren van de oceaan stijgen op door de inwerking van de zonnestralen en komen vervolgens weer als regen op de aarde neer, waardoor beekjes en rivieren gevormd worden die naar de oceaan terugstromen om er weer één mee te worden. Zo ook bereiken alle geluiden en mantra's die eens allemaal pranava waren, weer de pranava door japa en andere disciplines en rituelen. Ze gaan alle weer op in pranava, hun bron.  

V. Swami, sommige ouderen zeggen dat hoe meer lettergrepen (bija-akshara's) een mantra heeft, des te effectiever die mantra is. Zijn deze mantra's inderdaad te verkiezen boven andere die minder lettergrepen hebben?
A.
Ik ben het niet eens met de mening dat als er minder bija-akshara's zijn, er minder kans is op concentratie tijdens meditatie (dhyana). Het zal de sadhaka's tot groter voordeel strekken als ze de recitatie van de vijflettergrepige (panchakshari) of achtlettergrepige (ashtakshari) laten voorafgaan door pranava. Als ze aldus enige vorderingen hebben gemaakt, kunnen ze zelfs de woorden achterwege laten en zich concentreren op de vorm die is opgeroepen door het geluid en de mantra transformeren in de Godheid (Devata) zelf. Daarom zegt de shruti: 'nishshabda brahman uchyate' - Brahman is stilte, afwezigheid van geluid.

V. Hoe kunnen we een geluidsvacu¸m creëren? Hoe kan dat Brahman zijn?
A. De shruti's leren ons dat deze objectieve wereld (prakriti)  illusie (maya) is. Ze verklaren ook dat Hij die al deze maya onder controle heeft, Ishvara, de Heer is. Tracht daarom deze hele schepping onder controle te krijgen en word zo zelf Ishvara. Het stadium waarin, voor zover het jou betreft, de objectieve wereld tot niets wordt gereduceerd, is het stadium waarin je Brahman bereikt. Voordat dit gebeurd is zul je Brahman nimmer kunnen bereiken, dat is zeker. Zoals de slang zijn huid afdankt en een nieuwe krijgt, zo legt de sadhaka de oude huid af en trekt de nieuwe huid aan van de Godheid die hij identificeert met de mantra waarop hij is geconcentreerd.

V. Neemt U mij niet kwalijk Swami, maar ik begrijp dit alles niet zo goed. Kunt U wat meer voorbeelden geven?
A. Je weet wat een ei is, nietwaar? Als de vogel enige tijd op het ei gezeten heeft, komt het kuiken binnenin tot volledige ontwikkeling en als de schaal breekt komt het tevoorschijn en neemt zijn natuurlijke vorm aan.  Evenzo zal, wanneer de sadhaka met gezuiverd bewustzijn stilstaat bij de mantra en zijn bedoeling en zijn betekenis in zijn geest zonder onderbreking overdenkt, het inzicht ook gestaag groeien; de schaal van onwetendheid (ajnana) zal breken en de sadhaka schittert in de glans van de Goddelijkheid die hij in zijn bewustzijn gevormd heeft.

 

"Het OM-teken"

V. Men zegt dat alles ontstaan is uit pranava en dat alles tenslotte weer in pranava opgaat. Hoe kunnen dan juist de ouden die dit verkondigen, tevens verklaren dat sommigen deze mantra wel mogen gebruiken en anderen niet?
A. Wat is prakriti - de oermaterie - anders dan de vermenging van de vijf elementen? De pranava is juist het leven van alle elementen en als zodanig de levensadem van prakriti zelf.  Het bulderend geluid van water dat zich van een steile rots naar beneden stort, het geklots van golven die tegen een vooruitstekende landtong slaan - beide herhalen slechts de pranava.

 

Het geluid van in- en uitademen is zelf ook de pranava, nietwaar? Of ze het zelf weten of niet, het hijgen van de mannen die een draagkoets op hun schouders torsen, het kreunen van hen die zware gewichten tillen, de schaterlach van vrouwen die de was slaan op platte stenen in de rivier, in alles klinkt de pranava door.

Herhaal de mantra met volledige kennis van zijn innerlijke betekenis en je zult spoedig bevrijd zijn van de last van wereldse zorgen. De pranava van het ademhalingsproces bevrijdt je ook van verdriet. Het is dwaas te beweren dat sommigen het recht hebben de pranava te gebruiken en anderen niet. Alleen degene die niet ademt is er niet toe in staat, maar ieder die ademt, spreekt hem al uit en dus heeft het geen zin hem aan wie dan ook te ontzeggen.
Weet je welk antwoord Krishna gaf, toen Arjuna vroeg hoe we op het moment van onze dood aan de Heer kunnen denken? Hij zei dat men zich de pranava voor de geest moet halen; deze verschilt niet van Hem. Zo'n toegewijde (bhakta) zal, zo zei Hij, het hoogste doel bereiken. Iedereen heeft dus recht op deze grote mantra, de pranava
(zie om(kâra))

V. Hoe kan het doel worden bereikt door meditatie (upasana) op pranava? Hoe kan de mens die mediteert getransformeerd worden tot het object van de meditatie? Maakt U alstublieft deze ongeëvenaarde mantra en de wijze waarop hij ons helpt duidelijker met een eenvoudig voorbeeld.
A. Heel goed, pranava is de boog; het Atma is de pijl; Parabrahman is het doel. Daarom moet de sadhaka, evenals de beoefenaar van de kunst van het boogschieten, vrij blijven van de beroeringen van de geest. Hij zal zijn aandacht eenpuntig op het doel moeten richten. Dan wordt de boogschutter vervuld van zijn doel, hij wordt het object waarop gemediteerd wordt. In de Kaivalya-Upanishad [zie Sutra-Vahini], de Mundaka-Upanishad en in verschillende delen van de shruti wordt de pranava op verschillende manieren verheerlijkt. Derhalve mag deze mantra, die de mens bevrijding schenkt, door iedereen worden gereciteerd en mag ieder erop mediteren. Iedereen mag de meditatie op OM (pranavopasana) beoefenen, laat over dit punt geen twijfel bestaan.

 

 

Zie ook:
Bhagavad Gîtâ, Hoofdstuk 6: De Yoga van de Meditatie

Bhagavad Gîtâ, Hoofdstuk 9: 34
Denk altijd aan Mij, wordt Mijn toegewijde, aanbidt Me en op die manier Mij toegewijd, Mij de eer betuigend, zal je ziel volledig gelijkgericht raken.

Bhagavad Gîtâ, Hoofdstuk 18 : 65
Aan Mij denkend, je als Mijn toegewijde ontwikkelend, je Mij je eerbetuigingen biedend iemand wordend die Mij aanbidt; zal je voorzeker in waarheid tot Mij komen - dit beloof ik je, daar je Mij dierbaar bent.

 

    

Inhoudsopgave     
Woordenlijst Prasnottara